De jarenlange provocaties om ´de waarheid te achterhalen´ of om het ´ware verhaal´ te beschrijven zijn beeldbepalend voor de vliegramp van vlucht LY 1862 geworden
De dramaserie Rampvlucht, een op 'historische gegevens' gebaseerde serie van de KRO-NCRV, werd over het algemeen met lovende kritieken ontvangen. Het is onmogelijk te discussieren over het waarheidsgehalte van dergelijke producties en dat wil ik hier dan ook niet doen. Slechts één journalist, Nina Polak van de Correspondent, schreef een kritische recensie:
Hierboven het boek van ex-Trouw journalist Vincent Dekker, heruitgegeven in september 2022 bij de start van de drama serie Rampvlucht van de KRO-NCRV. Vincent Dekker heeft de stemming in de Bijlmermeer goed aangevoeld en wist een boek te schrijven dat veel mensen aansprak. Sommige Tweede Kamer leden begrepen dit boek in 1995 blijkens de kamerbeschouwingen beter en hechtten er meer waarde aan dan het officiële in technisch taal geschreven ongevallenrapport van de Raad voor de Luchtvaart uit februari 1994. Met alle sympathie voor de schrijver die zijn best deed: van veel ´feiten´ heeft hij niet voldoende begrepen, en van vliegtuigen en luchtvaart heeft hij onvoldoende kennis. Hij heeft zich voornamelijk laten leiden door ooggetuigen, 'single information sources' en doet beweringen die niet worden onderbouwd. Hij lijkt slechts te vertrouwen op alleen zijn eigen analyses en heeft bij de heruitgave van 2022 afgezien van gesprekken met primaire of oorspronkelijke bronnen met betrekking tot het ongevallenonderzoek. Het boek heeft (te) weinig informatief karakter: de informatie is grotendeels achterhaald door de resultaten van de enquête in 1999 en het boek heeft een activistische ondertoon (de strijd van de onderzoeksjournalist tegen de overheid). Nergens lijkt het boek de lezer objectief te willen informeren. Degenen die deze website en het review van het boek goed lezen (zie onder Analyses het review van het boek), zullen begrijpen dat het boek grensoverschrijdend is, omdat de schrijver journalistieke zorgvuldigheidsprincipes overboord heeft gezet in ruil voor een spannend verhaal. Daarmee is hijzelf een bron, zo niet de belangrijkste bron, van misinformatie en mogelijk desinformatie over El Al-vlucht LY-1862 geworden. Na gesprekken in de Bijlmermeer is me duidelijk geworden dat veel mensen het boek nog steeds woordelijk geloven, echter, er is een groeiende groep mensen die zich inmiddels afvraagt wat Dekker wil bereiken. In de door hem veronderstelde maar nooit aangetoonde afwijkende route van het vliegtuig zijn slechts weinigen geïnteresseerd; het heeft ook niets met de ongevalsoorzaak te maken. In de hoop dat de Bijlmerbewoners zelf een proces van waarheidsvinding kunnen doen, heb ik deze website gebouwd. Laat men zijn eigen conclusies trekken.
Hieronder een door mij geschreven recensie alsmede een reactie op een recensie van het boek Going Down Going Down van Vincent Dekker. Uit de lovende recensies blijkt dat veel lezers het boek geweldig vinden, de lijst van feiten die niet juist zijn is echter lang.
De recente, herziene, uitgave van het boek Going Down Going Down (2022) van Vincent Dekker werd op de website Geschiedenisboeken.nl als geschiedenisboek verkocht. Omdat de versie van de waarheid van Dekkers boek nogal eenzijdig is, sommige complottheorieën in stand worden gehouden, en veelal niet met de feiten uit het ongevallenonderzoek overeenstemt, besloot ik een openbare recensie te schrijven. Ik las het boek voor het eerst pas in maart 2023, toen ik me voorbereidde op een interview met Medialogica (omroep HUMAN). Ik kon Dekkers redenatie over een derde rondje niet begrijpen en was verbaasd dat dit verhaal – een verhaallijn van dagblad Trouw – het 32 jaar heeft overleefd.
Vincent Dekker reageerde op een recensie die ik gaf op het boek Going Down Going Down (2022) bij boekhandel Van Rietschoten. Ik verduidelijkte vervolgens mijn stellingen. Het valt op dat auteur anno 2024 volhoudt dat er een derde rondje boven de Bijlmermeer gevlogen is. Een onderzoeker van een vliegramp kan heel moeilijk iets beginnen met beweringen dat kerosine 'ergens' de grond heeft bereikt, alsook met 'een' verspreiding van brokstukken. Dit bewijsmateriaal was na enkele dagen al uit de Bijlmermeer verdwenen, dus het is een raadsel voor me wat we daar in 2024 nog mee zouden kunnen doen. Misschien kan Dekker zijn eigen documenten volledig vrijgeven? De Boeing is bij het neerstorten geëxplodeerd, en een gebied van ongeveer 400 bij 600 meter lag bezaaid met brokstukken. De grootste brokstukken zijn weergegeven in de bijlagen van het eindrapport van de Raad voor de Luchtvaart van 24 februari 1994. De kleinste brokstukken kunnen erg ver weg geslingerd zijn en daar zijn moeilijk conclusies uit te trekken. Daarom zal er in het ICAO Annex 13 dossier maar zeer beperkt iets te vinden zijn dat Dekker verder op weg zou kunnen helpen, maar dat is mijns inziens ook niet nodig. De harde data uit de Digital Flight Data Recorder zijn veel betrouwbaarder om vast te stellen of een derde ronde gemaakt is of er route onnauwkeurigheden zijn. Juist de conclusie van de auteur dat er geen bruikbare data zouden zijn van de DFDR in de laatste minuten van de vlucht, is onjuist. Daarnaast wordt de 'emotionele kaart' getrokken: een persoonlijke aantijging of een valse insinuatie dat een onderzoeker 'de arrogantie heeft om iets beter te weten dan ooggetuigen'. Het is juist de taak van een ongevalsonderzoeker om zijn onderzoek te baseren op zorgvuldig geverifieerde feiten en data. Het geeft aan hoe auteur Dekker zijn lezers misleidt en eigenlijk zijn publiek 'op zet' tegen de onderzoekers van de luchtvaartramp.
Het zou voor de heruitgave van een dergelijk belangrijk boek in 2022 van belang zijn geweest dat Dekker eens contact had gezocht met professionele ongevalsonderzoekers, captain Sully Sullenberger of andere professionals die hem misschien verder hadden kunnen helpen en van zijn confirmation bias hadden kunnen bevrijden. Het boek is onwaarachtig en onvolledig: het echte verhaal is spannend genoeg.